Tereny poprzemysłowe, to tereny pierwotnie przeznaczone pod działalność przemysłową, obecnie nieużytkowane lub nie w pełni wykorzystywane. Często są dobrze zlokalizowane i atrakcyjne dla inwestorów.
Tereny poprzemysłowe wymagają jednak przeprowadzenia badań pod kątem zanieczyszczeń gruntu oraz ewentualnej remediacji – czyli oczyszczenia i usunięcia zanieczyszczeń powstałych w wyniku działalności przemysłowej.
Skąd się wzięły tereny poprzemysłowe?
Historia terenów przemysłowych związana jest ściśle z rewolucją przemysłową, która przyczyniła się do gwałtownej industrializacji i urbanizacji. Zakłady przemysłowe lokalizowane były na dobrze zlokalizowanych obszarach, posiadających dogodne połączenia komunikacyjne i wyposażonych w niezbędną infrastrukturę. W okresie powojennym przemysł miał stanowić o sile polskiej gospodarki. Jego ekspansja skutkowała tworzeniem wielu zakładów przemysłowych w centrach i na obrzeżach miast.
Transformacja ustrojowa wniosła do polskich realiów tendencje, które w krajach gospodarki rynkowej występowały już po II wojnie światowej. Rozpoczął się proces dezindustrializacji i masowego przenoszenia przemysłu poza miasta, a także nastąpił zdecydowany wzrost zatrudnienia w usługowym sektorze gospodarki. W następstwie tych procesów w latach 90. XX w. pojawiła się w Polsce duża nadwyżka terenów poprzemysłowych, a ich restrukturyzacja stała się poważnym wyzwaniem.
Tereny poprzemysłowe – atrakcyjne, ale problematyczne
Rozwój przemysłu w latach 50 i 60 na całym świecie nie uwzględniał zupełnie aspektu środowiskowego. Nie dostrzegano powiązania emisji odpadów do środowiska z ryzykiem dla życia i zdrowia ludzi. Taka świadomość zaczęła się kształtować na Zachodzie w drugiej połowie lat 70., a w Polsce nowoczesne podejście do ochrony środowiska ukształtowały dopiero przepisy unijne.
Tereny poprzemysłowe są często bardzo atrakcyjne pod kątem inwestycji – położone są niejednokrotnie w bezpośrednim sąsiedztwie centrów miast, albo na obszarach doskonale skomunikowanych.
Z tego względu tereny te są obiektem zainteresowania deweloperów, poszukujących nowych, atrakcyjnych lokalizacji w coraz bardziej zabudowanych miastach. Wymagają one jednak odpowiedniego przygotowania.
Zanieczyszczona ziemia – co dalej?
Tereny poprzemysłowe mają ogromny potencjał. Aby rozpocząć na nich inwestycję i przywrócić je do życia, niezbędne jest jednak badanie gleby, ponieważ występujące zanieczyszczenia ziemi mogą powodować ryzyko dla lub środowiska. Nowe rozporządzenia precyzują jakie substancje powodują ryzyko oraz jakie jest ich dopuszczalne stężenie w ziemi.
W przypadku wykrycia niebezpiecznych substancji konieczne jest remediacja.
Jest to poddanie gleby, ziemi i wód gruntowych działaniom mającym na celu usunięcie lub zmniejszenie ilości substancji powodujących ryzyko, w taki sposób, aby zanieczyszczony teren przestał stwarzać zagrożenie dla zdrowia ludzi lub stanu środowiska. Przy takich działaniach uwzględniany jest planowany w przyszłości sposób użytkowania terenu.
